Doğru... İnsanlık tarihi boyunca peşinden koştuğumuz, bulduğumuzu sandığımız ama her seferinde elimizden kayıp giden o kaypak gerçeklik. Herkesin dilinde ama kimsenin tam olarak tanımlayamadığı bir kavram.

Bir yerde okumuştum, "Doğru, haklı çıkanın en yüksek sesle konuşan versiyonudur" diye. İşte tam da böyle! En çok kim bağırıyorsa onun doğrusu galip geliyor. Ama peki, o bağıran kişi gerçekten haklı mı?

YANLIŞ BİLGİLERİN DOĞRU DİYE SATILDIĞI DÜNYA

İnternet çağındayız, bilgi çağındayız, hatta yapay zekâ çağına girdik. Artık doğruya ulaşmak çok kolay olmalı, değil mi? HAHAHA! (Burada içimizden gelen sinirli kahkahayı ekleyelim.)

Birisi "Dünya düzdür!" diye bağırıyor. Öbürü "Aşılar insanları zombiye çeviriyor!" diyor. Bir başkası çıkıp "Bütün sorunlarımızın sebebi Merkür retrosu" diyerek gezegenleri suçluyor. Ve bunlara inanan milyonlarca insan var!

Bundan 200 yıl önce "Dünya yuvarlak" dediğin için yakılma ihtimalin varken, şimdi "Düzdür" diyenler YouTube’da milyonlarca izlenme alıyor. Eee, hangisi doğru?

Sosyal medyada bir tweet ne kadar çok paylaşılırsa o kadar "gerçek" kabul ediliyor. Ama kimse açıp kaynak kontrolü yapmıyor. Wikipedia’dan bir şey okuyunca "Kesin doğrudur" diye inanıyoruz ama oraya girip "Napolyon aslında uzaylıydı" yazsam, 10 dakika boyunca herkes buna inanabilir!

TOPLUMSAL DOĞRULARIN ÇÖKÜŞÜ

Bir de toplumun bize "Bu böyledir" diye dayattığı doğrular var. Eskiden "Büyüklerin sözünü kesme" derlerdi, şimdi "Kendini ifade et, hakkını savun" diyorlar.

Eskiden "Kızlar ağırbaşlı olmalı" derlerdi, şimdi "Kadınlar güçlü ve özgür olmalı" diyoruz.

Eskiden "Kariyer yap, çok çalış, emekli olunca keyfini sür" derlerdi, şimdi "Hayat kısa, anı yaşa!" diyoruz.

Ee? Hangisi doğru? Hangisine inanacağız?

Görünen o ki, doğru dediğimiz şey aslında zamanın ve toplumun ruhuna göre şekil alan bir hamur gibi. Bugün "kesin doğrudur" dediğimiz şey, yarın saçma bulunabilir.

MATEMATİKTE BİLE DOĞRULAR SORGULANIYORSA, BİZ NEYİZ?

"Matematik yalan söylemez" derler. Ama ya kuantum fiziği? O bile diyor ki, "Bir şey aynı anda iki yerde olabilir."

Düşünsenize, en net doğruların olduğu alan bile "Aslında bu işin biraz da başka boyutları var" diyorsa, bizim "Bu böyledir" diye iddia ettiğimiz şeylerin doğruluğuna ne kadar güvenebiliriz?

SON VURUŞ: PEKİ, GERÇEK DOĞRU NEREDE?

Gelelim büyük soruya: Mutlak doğru var mı, yoksa hepimiz kendi uydurduğumuz doğrularla mı yaşıyoruz?

Belki de hayat, sadece kendi doğrumuzu başkalarına kanıtlamaya çalıştığımız dev bir tartışma programıdır.

Peki, eğer herkesin doğrusu farklıysa… Yanlış yapmadan doğruyu bulmak mümkün mü?